"Harcerskie sposoby na - północ "

KOMPAS
Kompas to urządzenie, które pozwala określić strony świata. Posługiwano się nim już 4 tys. lat temu, prawdopodobnie wymyślili go Chińczycy.Pierwotnie było to naczynie wypełnione wodą, w której pływał kawałek drewna z przymocowanym fragmentem namagnesowanej blaszki wskazując kierunek północ-południe. Potem zaczęli używać kompasu Arabowie, a następnie Europejczycy. Teraźniejszy kompas wygląda inaczej. Można na nim określać nie tylko północ i południe, ale także kierunki pośrednie.

BUSOLA
Busola to kompas wyposażony dodatkowo w urządzenie celownicze umieszczone na ruchomym pierścieniu.
Tarcza busoli podzielona jest na 360^o . Stopnie to jednostki służące pomiarowi kątów. Podziałka na busoli umieszczona jest przeważnie z doskonałością co 2-5^o  i z taką dokładnością możesz mierzyć busolą kąty - tzw. azymuty.
Na tarczy oznaczone są cztery główne kierunki:
N (North) - północ, S (South) - południe,  E (East) - wschód, W (West) - zachód.            Kierunki pośrednie oznacza się kombinacją liter, np. północny wschód - NE.

WYZNACZANIE STRON ŚWIATA WEDŁUG SŁOŃCA I GWIAZD
SŁOŃCE
Dość dokładnie wyznaczy sie linię północ - południe za pomocą zegarka na rękę (współcześnie zegarki ze wskazówkami są rzadko użytkowane i sposób ten należy traktować jako ćwiczenie).
1. Połóż zegarek poziomo, a następnie obracając nim, ustaw małą (godzinową) wskazówkę w kierunku Słońca.
2. Dokładność ustawienia sprawdź, umieszczając w środku tarczy zegarka słomkę lub patyczek. Cień powinien być przedłużeniem małej wskazówki.
3. Kąt powstały między tą wskazówką a cyframi oznaczającymi godzinę 12.00 na tarczy zegarka podziel na dwie części. Linia podziału wskaże położenie Słońca o godzinie 12.00, czyli kierunek południowy.
4. Przedłużenie tej linii przez środek tarczy wskaż kierunek północy.

GWIAZDA POLARNA
W nocy najlepszą przewodniczką jest Gwiazda Polarna, która zawsze pokazuje kierunek północny, ponieważ znajduje się na przedłużeniu osi kuli ziemskiej. Gwiazda Polarna znajduje się w gwiazdozbiorze Małej Niedźwiedzicy, zwanym także Małym Wozem. Szukanie jej rozpocznij od znalezienia siedmiu jasnych, szeroko rozstawionych gwiazd gwiazdozbioru Wielkiej Niedźwiedzicy (Wielkiego Wozu). Następnie przez dwie skrajne gwiazdy, czyli dwa ,,tylne koła''  Wielkiego Wozu przeprowadź linię prostą i na niej odmierz odcinek pięciokrotnie większy od odległości miedzy tymi gwiazdami. Na końcu tego odcinka znajdziesz Gwiazdę Polarną.

WYZNACZANIE STRON ŚWIATA NA PODSTAWIE PRZEDMIOTÓW TERENOWYCH

1. Z pewną dozą prawdopodobieństwa można przyjąć, że korony samotnych drzew bardziej rozwijają się w kierunku słońca, a więc od strony południowej. Trzeba jednak pamiętać, że na rozwój drzewa mają wpływ również inne czynniki atmosferyczne, np. silne wiatry wiejące zwykle z tego samego kierunku.
2. Ścięte pnie samotnie rosnących drzew mają słoje roczne szersze od strony południa.
3. Mrowiska znajdują się zwykle z południowej strony drzew. (a więc  bardziej słonecznej)
4. Północna strona mrowiska jest zwykle bardziej spadzista niż południowa.

5. Mchy i porosty częściej porastają zacienione miejsca, więc duże skały i pnie drzew porośnięte są mchem od strony północnej.

6. W zimie najdłuższe sople zwisają z  południowej strony budynków, a śnieg utrzymuje się najdłużej na północnych stokach gór i północnych spadach dachów domów.

Najpewniejszym sposobem jest wyznaczenie stron świata za pomocą busoli. Inne sposoby należy traktować tylko pomocniczo !